IBNU HAJAR AL-ASQALANY

Sahabat Islam Biografic yang dimuliakan Allat Ta'ala. Kali ini kita akan membahas Biografi Ibnu Hajar Rahimahullah, pengarang kitab Sarah Shahih Bukhary terbaik sepanjang zaman, Ulama Syafi'iyah terkemuka, dan sangat Sumtrambah dalam keilmuannya. Bukan cuma itu saja, beliau juga Ulama yang zuhud, wira'i dan menelorkan banyak santri. Ok langsung saja, kita mulai pembahasan Biografi Ibnu Hajar Rahimahullah.Sebelumnya perlu diketahui Ibnu Hajar dalam Syafi'iyah ada dua, selain Ibnu Hajar Al-Asqalany juga ada Ibnu Hajar Al-Haitamy.

Nasab Ibnu Hajar Al-Asqalany

Ulama yang masyhur dengan sebutan Ibn Hajar al-Asqalany ini nama sebenarnya adalah Ahmad Ibn Ali Ibn Muhammad Ibn Muhammad Ibn Ali Ibn Maḫmud Ibn Ahmad Ibn Hajar Al-Asqalany. Atas andil kebesaranya dalam menyampaikan risalah islamiyah, para Ulama sezamannya dan setelahnya memberikan gelar Syihâb ad-Dîn - penerang agama -, beliau lahir, serta wafat di Mesir. Tepatnya pada tanggal 22 Sya’ban 773 H, anak yang saleh, yang kelak menjadi Ulama besar ini dilahirkan.

Semasa Ibn Hajar masih kecil, ibunya telah wafat mendahului bapaknya. Kemudian ketika beliau berumur empat tahun bapaknya wafat menyusul ibu-nya, tepatnya pada bulan Rajab pada tahun 777 H. Sebelum bapaknya wafat, Ibn Hajar kecil sering menemaninya berziarah ke Makkah dan Baitul Maqdis.

Setelah menginjak usia ke-5, Ibn Hajar mulai belajar ilmu agama, dari mengahafal al-Qur’an, dan mengafal matan-matan kitab fiqih. Genap pada usianya yang ke-7, beliau sudah hafal al-Qur’an al-Karim. Beliau juga hafal kitab al-‘Umadah, al-Fiyah Fî ‘Ulûm al-Hadîts karya al-‘Iraqy, kitab Muḫtashar karya Ibn Ḫajib dalam fan Ushûl Fiqh, kitab Mulḫah al-‘Irâb dan masih banyak lagi kitab-kitab yang beliau hafal dalam usia yang tergolong dini.

Rihlah Ibnu Hajar dalam menuntut Ilmu

Dalam menuntut ilmu beliau juga pernah rihlah ke beberapa negara yang masyhur sebagai tempat untuk menuntut ilmu dimasanya, sebut saja seperti Syam, Hijaz, dan Yaman. Sehingga para Ulama menyebutnya sebagai al-Bulqiny dan al-‘Iraqy dizamannya. Selain masyhur dalam keilmuan, beliau juga termasuk Ulama yang sangat zuhud, wira’i dan selalu tawakal kepada Allah Ta'ala.

Guru-guru Ibn Hajar

1. Dalam fan Qira’ah, diantaranya beliau berguru pada Syaikh Ibrahim Ibn Ahmad Ibn Abd al-Waḫid Ibn’Abd al-Mu’min Ibn Sa’id Ibn Kamil Ibn ‘Alwân at-Tanwihy (700H – 8009 H).
2. Dalam fan Fikih, diantaranya beliau berguru pada Syaikh Sirâj ad-Dîn, yaitu; Abu Hafs ‘Umar Ibn Ruslan Ibn Nashir Ibn Shaliḫ Ibn Sihâb ad-Dîn Ibn Abd al-Khaliq Ibn Muhammad Ibn Musafir al-Kinany asy-Syafi’i (724 H- 805 H). Selain dalam fan Fikih, beliau juga belajar tentang Hadits, Tafsir, Ushul Fiqh, Nahwu, Balaghah, Mantiq dan lain-lain .
3. Selain berguru pada Syaikh Sirajuddin, beliau juga belajar fan ilmu Fikih pada Ulama-ulama lain, diantaranya:
4. Syaikh Umar Ibn Ali bin Ahmad Ibn Muhammad al-Anshâri al-Andalusy al-Mishry (723H – 804H)
5. Ibrahim Ibn Musa Ibn Ayyub al-Anbasy Asy-Syafi’i (725H - 782 H)
6. Dalam fan Ushul Fiqh, beliau belajar pada Syaikh Abu Bakar Ibn ‘Abd al-Azîz Ibn Muhammad Ibn Ibrahim Ibn Sa’dullâh Ibn Jama’ah Asy-Syafi’i (749H - 819 H)
7. Para Ulama yang beliau berguru kepadanya dalam fan Bahasa Arab sangatlah banyak, diantaranya:
8. Muhammad Ibn Ya’kub Ibn Muhammad Ibn Ibrahim Ibn ‘Umar asy-Syirazy asy-Syafi’i (729 H – 817 H)
9. Muhammad Ibn Muhammad Ibn Ali Ibn Abdu Ar-Razaq Al-Ghamary al-Misry al-Maliky (720 H – 802 H)
10. Dalam fan Hadits Nabi Shallallâh ‘alaihi wa sallam, beliau berguru kepada banyak Ulama diantaranya:
11. ‘Abdurrahim Ibn al-Husain Ibn Abdurrahman Ibn Abu Bakar Ibn Ibrahim al-Mahrany,- Syaikh Zainuddin al-‘Iraqy (725H – 806 H)
12. Ali Ibn Abu Bakar Ibn ‘Umar Ibn Shalih Ibn Al-Haitsamy,- Syaikh Nûr ad-Dîn Abu Al-Hasan asy-Syafi’i (735H – 807 H)
13. Muhammad Ibn Muhammad Ibn Muhammad Ibn ‘Umar Ibn al-Qudwah Ibn Abu Bakar Ibn Qawwâm al-Balasy,- Syaikh Musnid al-Kabîr (721H – 803H)
14. Ali Ibn Muhammad Ibn Muhammad Ibn Abu al-Majid, al-Qadli Najm ad-Dîn. Bapaknya adalah imam masjid besar di al-Jauziyah Damaskud, oleh karenanya para Ulama juga menyebutya dengan sebutan Al-Jauzy (707H - 800 H)

Murid-murid Ibn Hajar

Banyak santri-santri beliu yang menjadi Ulama sepeninggal beliau, diantaranya:

1. Muhammad Ibn ‘Abdurrahman Ibn Muhammad Ibn Abu Bakar Ibn ‘Utsman Ibn Muhammad,- Syamsuddin as-Sakhawy (831H- 902 H)
2. Burhanudin Ibrahim Ibn ‘Umar Ibn Hasan ar-Rubath Ibn Ali Ibn Abu Bakar al-Biqa’iy asy-Syafi’i (809H – 884H)
3. Zainuddin al-Hafidz Zakariya Muhammad Ibn Muhammad al-Anshary asy-Syafi’i (826H- 926H)
4. Dan lain-lain

Karya-karya Ibn Hajar

Ibn Hajar Al-Asqalani, dalam berhidmah kepada kelangsungan ilmu agama, beliau berkontribusi besar dalam keilmuan agam Islma. Kitab-kitab karyanya banyak dikaji di berbagai pesantren dan menjadi rujuan Ulama setelahnya. Karya-karya Ibn Hajar Al-Asqalani diantaranya:

1. Al-Itqân Fî Jam’ Ahadits Fadlâil al-Qur’an Min al-Marfu’ Wa al-Mauquf. Dalam fan Ulûm Al-Qur’an.
2. Al-Ihkâm Li Bayân Mâ Fî Al-Qur’an Min al-Ibham. Dalam fan Ulûm Al-Qur’an.
3. Al-I’jab Fî Bayân Al-Asbab. Dalam fan Ulûm al-Qur’an.
4. Tajridu at-Tafsîr min Shahîḫ al-Bukhary. Dalam fan Ulûm al-Qur’an.
5. Bayân al-Fasl Limâ Rajaḫa Fî al-Irsâl ‘Alâ al-Washl. Dalam fan Ulûm al-Hadits.
6. Taqrîb al-Minhâj Bimudarrij al-Isnâd. Dalam fan Ulûm al-Hadits.
7. Fath Al-Bâry Sarh Shahih Bukhari. Dalam fan Ulûm al-Hadits.
8. Bulûgh al-Marâm Min Adillah al-Aḫkâm. Dalam fan Ulûm al-Hadits,
9. Taḫdzîb at-Taḫdzîb. Dalam fan Tarikh.

Dan masih banyak lagi kitab-kitab karya Ibn Ḫajar, kami disini hanya menyebutkan diantaranya saja. Dalam Kitab Subulus Salam Sarh Bulughu Al-Maram karya Muhammad Ibn Isma’i Ash-Shan’any, disebutkan lebih dari 60 karya Ibn Hajar.

Wafatnya Ibn Hajar

Pada tanggal 25 Jumd al-Akhirah 802 H, Ibn Hajar mengalami sakit yang sangat, kemudian pada Sabtu malam, tanggal 18 Dzû al-Hijjah 802H, beliau wafat. Tepatnya beliau wafat setelah shalat ‘Isya’.